Actief schrijven, hoe doe je dat?

Wie kent het niet? Dure woorden gebruiken om deskundig over te komen. Wollige zinnen vormen. Als het chique klinkt, is het beter. Toch? Het tegendeel is in de meeste gevallen waar. Ambtelijke taal vermijden en actief schrijven geldt niet alleen voor internetteksten, maar ook voor offline media. Want zeg nou zelf, als je een rapport doorleest, wil je toch ook geboeid blijven?

We merken dat actief schrijven in de praktijk best lastig is om toe te passen, want het gaat niet alleen om het omzeilen van de lijdende vorm. We staan daarom graag eens stil bij enkele aspecten die bijdragen aan een actievere schrijfstijl. Hoe doe je dat, waar kun je op letten?

Waarom is actief schrijven zo lastig?

Laatst controleerde ik een rapport op taal en stijl. Ik gaf als tip mee om de zinnen actiever te maken. Benoem wie wat heeft gedaan en waarom. Bijvoorbeeld wij hebben onderzocht waarom in plaats van dit onderzoek vond plaats om. De leraar zette een dikke streep door n van de actieve zinnen en gaf aan dat het er werd onderzoek gedaan moest worden. Waarom? Geen idee Uit dit voorbeeld blijkt dat we er tijdens onze schooltijd mee opgevoed worden. Wat dacht je van verslagen die minimaal 600 woorden moesten tellen? En maar uitbreiden die zinnen om genoeg woorden te halen. Dat krijg je er niet zomaar uit

Kun je of kan je, zul je of zal je

Ik krijg vaak de vraag: is het zul je of zal je? Eigenlijk moet mijn antwoord dan zijn: geen van beide, probeer eens zonder. Het gebruik van zullen en kunnen vervuilt vaak onbedoeld een zin. Fout is een groot woord, maar het maakt de tekst snel log en saai. Een voorbeeld:

Door dit formulier in te vullen kunt u kans maken op een jaar lang gratis

Actiever maken is niet zo moeilijk:

Vul dit formulier in en maak kans op een jaar lang gratis

Ja logisch, hoor ik je denken, maar het sluipt er zo in. Zelf betrap ik me er ook regelmatig op. Nog een voorbeeld:

Als u voor ons zou kiezen, kunt u uw marktpositie versterken.

Actiever is:

Als u voor ons kiest, versterkt u uw marktpositie.

Actief schrijven kost tijd en geduld. Door het gebruik van de hulpwerkwoorden kunnen en zullen te vermijden kleed je je zinnen uit, wat bijdraagt aan een actievere schrijfstijl.

Leg je tekst weg

Om vlotter te schrijven en het uitkleden van zinnen onder de knie te krijgen is er een regel die eigenlijk altijd op gaat. Leg je tekst even weg, het liefst een dag als het kan qua deadlines. Je gaat zien dat je er na een dag veel meer uit haalt.

Natuurlijk ben ik ook niet perfect. Af en toe lees ik teksten terug en zie ik zinnen waardoor ik me echt even achter mn oren krab. Na een tijdje een tekst teruglezen en beseffen dat het anders had gekund: zo verbeter je jezelf steeds verder in je vak als tekstschrijver.

Auteur: Marloes Karman